هزاران سال است که بشر به رفتار غیرعادی حیوانات پیش از رخداد زلزله پی برده است. اولین منبعی که به رفتار غیرمعمول حیوانات پیش از وقوع زلزله اشاره کرده، مربوط به سال ۳۷۳ پیش از میلاد در یونان است. بر اساس گزارش‌ها حیواناتی مانند موش، راسو، مار، پاروماهی چند روز پیش از وقوع زلزله‌های بزرگ مکان زندگی خود را ترک می‌کنند تا مکان امنی برای پناه گرفتن پیدا کنند.
شواهد بسیار زیادی از رفتار عجیب پستانداران، پرندگان، خزندگان و حشرات پیش از رخدادهای طبیعی وجود دارد. با این وجود، چنین رفتارهایی همواره پیش از زلزله‌ها رخ نمی‌دهند. از این رو پژوهشگران زیادی در سراسر دنیا بر روی سازوکار مذکور مطالعه کرده‌اند تا ارتباط میان زمینلرزه‌ها و حیوانات را روشن سازند. عمده‌ی این تحقیقات در کشورهای شرق آسیا که لرزه‌خیزی بالا و تنوع جانوری بالا دارند، انجام شده است.
مهمترین شاهد پیش بینی زلزله توسط حیوانات به چند دهه پیش در کشور چین برمی‌گردد که مجموعه‌ای از پیش‌نشانگرهای زمین لرزه از جمله رفتار غیرمعمول حیوانات مردم را به بیرون از خانه‌ها کشاند. در پی این اتفاقات، یک زلزله‌ی مهیب رخ داد و با وجود تخریب گسترده، مرگ و میر زیادی را موجب نشد. از آن پس، توجه جوامع علمی نیز به این قضیه بیشتر شد. البته چند سال پس از این رخداد لرزه‌ای، زلزله‌ی بزرگی در کشور چین رخ داد که هیچ حیوانی نتوانست آن را پیش‌گویی کند! و بنابراین باعث کشته شدن هزاران چینی شد!
مطالعات لرزه شناسی و رفتارشناسی حیوانات نشان داده که در برخی موارد حیوانات چند ده ثانیه پیش از زلزله رفتارهای غیر عادی از خود نشان می‌دهند؛ به نظر می‌رسد حیوانات به موج P زلزله واکنش نشان می‌دهند که این موج زودتر از دیگر امواج مخرب زلزله به سطح زمین می‌رسد.
در مواردی که رفتار غیرعادی حیوانات ساعت‌ها و یا روزها پیش از وقوع زلزله مشاهده می‌شود، می‌تواند به علت واکنش به پیش لرزه‌هایی باشد که به علت «شدت» کم، برای انسان‌ها محسوس نیستند.
تحقیات دیگری نیز در این زمینه صورت گرفته است که این رفتار را به عوامل مختلفی از جمله «خاطره‌ی بازگشت به گذشته» در حیوانات نسبت می‌دهد. خاطره‌ی بازگشت به گذشته، یک تصویر بسیار فرّار و گذرا با جزئیات بسیار دقیق از یک لحظه و موقعیت است که در آن اخبار عجیب و یا عواقب مورد خاصی شنیده می‌شود. این احساس گاهی کاملاً تصادفی است و گاهی عواملی در آن دخیل هستند.
منابع:
- USGS
- aerolite.ir
- مقالۀ Lott و همکاران، سال ۱۹۸۱
- مقالۀ Brown و Kulik ، سال ۱۹۷۷
