شهاب سنگ یا آسمان سنگ به سنگ‌هایی غیرزمینی و معمولاً حاوی مقدار زیادی آهن و نیکل گفته میشود که زمانی بخشی از یک سیاره یا سیارک بوده‌اند. این اجسام آسمانی میلیون‌ها یا حتی میلیاردها سال پیش شکسته شده‌اند و یا شاید هیچگاه به طور کامل شکل نگرفته‌اند. قطعاتی از جهان بیگانگان که برای مدت‌های طولانی در فضا سرگردان بوده‌اند و بالاخره راه خود به سمت سیاره‌ی ما را پیدا کرده اند. سرعت بسیار زیاد این سنگها در هنگام عبور از جو زمین یک حیات آتشین و کوتاه مدت برای آنها ایجاد کرده و از این اجسام چیزی ساخته که ما آن را با عنوان شهاب سنگ می‌شناسیم.
این حیات آتشین که شاید چند ثانیه بیشتر طول نکشد، باعث سوختن پوسته‌ی شهاب سنگها میشود که ظاهر آنها را بسیار بی‌نظیر و جذاب می‌کند. میزان دمای این اجسام در هنگام عبور از جو به قدری زیاد است که سطح آنها به معنای واقعی کلمه ذوب میشود و ساختارهایی چون پوسته‌ی ریگماگلیپت، پوسته‌ی فیوژن (گداخته)، خطوط جریان، ترک‌های انقباضی و لبه‌های برگشته را به وجود می‌آورد.
شکارچیان حرفه‌ای شهاب سنگ
برای برخی از افراد، پیدا کردن شهاب سنگ بسیار لذت بخش‌تر از داشتن آن است و جستجو برای یافتن شهاب سنگ را یک تفریح هیجان‌انگیز می‌دانند. گاهی این حس هیجان بخصوص پس از یافتن اولین شهاب سنگ آنقدر شدید است که آن شخص ممکن است تا مدتی تمام زندگی خود را کنار بگذارد و تمام هم و غم او پیدا کردن یک شهاب سنگ دیگر باشد. در حقیقت در بسیاری از این موارد شخص مذکور پس از مدتی با ناامیدی به زندگی عادی خود برمی‌گردد؛ چرا که احتمالاً اولین یافته‌ی او چیزی جز شانس نبوده است!
بیشتر بخوانید:
روش‌های ساده برای شناسایی و تشخیص شهاب سنگ
انواع شهاب‌سنگ همراه با عکس و مشخصات
یک شکارچی موفق شهاب سنگ، بایستی در وهله‌ی اول مدت زمان زیادی را صرف مطالعه و مشاهده‌ی نمونه شهاب سنگ های یافت شده کند و علاوه بر این استقامت نسبتاً بالایی برای پیاده روی طولانی مدت در انواع شرایط آب و هوایی و جغرافیایی داشته باشد. در کنار موارد گفته شده، صبر عنصری است که نداشتن آن چیزی جز جا زدن را به همراه نخواهد داشت! البته قیمت شهاب سنگها که گاهی اوقات واقعاً وسوسه برانگیز است نیز می‌تواند انگیزه‌ی خوبی برای پیدا کردن شهاب سنگ باشد.
در اینجا یک سوال پیش می‌آید: شهاب سنگ در چه مناطقی یافت میشود؟ در ادامه به پاسخ این پرسش می‌پردازیم.
چگونه شهاب سنگ پیدا کنیم؟
۱- جستجوی شهاب سنگ در مکان‌های شناخته شده
شاید کاملاً واضح به نظر برسد، ولی باز هم ارزش گفتن دارد؛ آسانترین راه برای پیدا کردن شهاب سنگ جستجو در مکان‌هایی است که قبلاً در آنجا شهاب سنگ یافت شده است. چنین مکان‌هایی را Strewnfield می‌نامند که به معنای میدان‌هایی هستند که شهاب سنگها در آنجا پخش و پراکنده شده‌اند.
اکثر شهاب سنگهای بزرگ در هنگام برخورد با زمین (به ویژه در مناطقی که جنس زمین سفت و سخت است) تکه تکه می‌شوند و در اطراف محل برخورد پراکنده می‌شوند. اگر اندازه‌ی شهاب سنگ خیلی بزرگ باشد، در محل برخورد یک چاله‌ی برخوردی ایجاد میشود که ممکن است بر اثر دما و فشار در لحظه‌ی برخورد، در زیر چاله‌ی برخوردی الماس نیز تشکیل گردد (کربن در دما و فشار بسیار بالا به الماس تبدیل میشود). این میادین ممکن است بر اثر بارش‌های شهابی نیز ایجاد شوند که در ادامه مورد بحث قرار می‌گیرد.
یکی از شناخته شده ترین مکان‌های این چنینی، هالبروک در ایالت آریزونا است. در ۱۹ جولای سال ۲۰۱۹ طی یک بارش شهابی کوتاه مدت هزاران شهاب سنگ کوچک در بیرون این شهر به سطح زمین رسیدند. افراد محلی که در خانه‌هایشان بوده‌اند، با شنیدن صدای برخورد این شهاب سنگهای کوچک در اندازه‌ی دانه‌های نخود با سقف خانه‌هایشان، تصور کرده‌اند که صدای بارش تگرگ است. هنوز هم با گذشت چند سال از این بارش شهابی، می‌توان در آن منطقه شهاب سنگهای کوچکی را پیدا کرد.
در کشور ایران نیز دهانه‌ی برخوردی زیروکی در شهرستان ایرانشهر (استان سیستان و بلوچستان) که در شمال قله‌ی آتشفشانی بزمان واقع شده است، یکی از مکان‌هایی است که امکان یافتن شهاب سنگ وجود دارد. در منطقه‌ی مذکور به دلیل فراوانی سنگهای آتشفشانی، تشخیص شهاب سنگهای احتمالی برای افراد مبتدی کار ساده‌ای نخواهد بود.
یکی از نکاتی که در این روش بسیار حائز اهمیت است، ثبت دقیق مکان پیداشدن شهاب سنگها است. از این طریق می‌توان از مکان برخورد شهاب سنگها نقشه‌ای طراحی کرد که در یافتن مکان برخورد شهاب (که پس از برخورد تکه تکه شده است) را پیدا کرد.
۲- بیابان گردی برای یافتن شهاب سنگ
ماجراجویی برای پیدا کردن شهاب سنگها یکی از بکرترین و زیباترین روش‌های شکار سنگهای آسمانی است. در این روش، شخص یابنده در مکان‌هایی به دنبال شهاب سنگ خواهد بود که تاکنون هیچکس در آنجا شهاب سنگ پیدا نکرده است (و یا حداقل شخص یابنده نمی‌داند که قبلاً در آن مکان شهاب سنگ پیدا شده است)؛ بنابراین با یک چالش واقعی روبه رو است. بزرگترین مزیت این شیوه از جستجو، امکان پیدا کردن نمونه‌های بزرگتر و خاص‌تر از شهاب سنگها است.
بهترین مکان برای یافتن شهاب سنگ، مناطقی است که دارای سه ویژگی خاص باشند: ۱- متلاشی نشدن شهاب سنگ در هنگام برخورد با زمین ۲- پایداری شهاب سنگ در گذر زمان ۳- سادگی یافتن شهاب سنگ.
با توجه به شرایط گفته شده، بهترین مکان می‌تواند مناطق بیابانی و نیمه بیابانی باشد. چراکه برخورد شهاب سنگ با خاک نرم مانع از متلاشی شدن آن میشود و به دلیل بارندگی کم امکان هوازدگی و فرسایش شهاب سنگ بسیار کم تر است. تقریباً همه‌ی شهاب سنگها دارای مقداری آهن هستند و آهن در حضور رطوبت به سرعت اکسید میشود؛ در نتیجه امکان دوام و پایداری شهاب سنگ به شدت کاهش می‌یابد. در مقابل، در مناطق بیابانی رطوبت کافی برای چنین عاملی وجود ندارد. از طرفی پوشش گیاهی ضعیف مناطق بیابانی، کم بودن تعداد سنگها در چنین مناطقی و همچنین زمینه‌ی روشن باعث میشود که بتوان با زحمت کمتری، شهاب سنگهای احتمالی را پیدا کرد.
تصویر فوق یک شهاب سنگ با پوسته‌ی فیوژن را نشان می‌دهد که تنها ۶ روز پس از رسیدن به سطح زمین پیدا شده است. تشخیص پوسته‌ی سیاه شهاب سنگهای تازه به زمین رسیده در مناطق بیابانی بسیار ساده است. به ایجاد دهانه‌ی برخوردی بسیار کوچک توسط این شهاب سنگ دقت کنید. در مناطق مرطوب تر، ممکن است شهاب سنگ پس از برخورد با زمین به طور کامل در زمین دفن گردد و عملاً یافتن آن ناممکن باشد.
۳- تعقیب بارش‌های شهابی
هرساله چندین بار آسمان سیاره‌ی ما شهاب باران میشود. برخی از این بارش‌های شهابی ممکن است بقایای ماهواره‌های قدیمی و یا محفظه‌ی سوخت راکت فضاپیماها باشند؛ ولی اکثر این بارش‌های شهابی در واقع ذرات و غبارهای حاصل از متلاشی شدن سیارک‌ها و شهاب واره‌ها هستند که سیاره‌ی زمین در حرکت خود به دور خورشید، از میان آنها عبور می‌کند و این ذرات وارد جو زمین می‌شوند.
برخی از این شهاب واره‌ها در حین عبور از جو به طور کامل از بین می‌روند؛ اما بسیاری از آنها نیز موفق می‌شوند به سطح زمین برسند و توسط شکارچیان شهاب سنگ شکار شوند!
هنگامی که چنین اتفاقی رخ می‌دهد، مکان برخورد آنها طی مدت بسیار کوتاهی به یک میدان بکر و دست نخورده از شهاب سنگها تبدیل میشود؛ به طوری که صحنه‌ای عجیب از انسان‌های سربه زیر انداخته که انگار چیزی گم کرده‌اند اصلاً دور از تصور نخواهد بود!
در صورتی که شهاب سنگ یافت شده تازه باشد، احتمالاً دارای پوسته‌ی فیوژن (گداخته) خواهد بود. این پوسته بسیار ظریف است و ممکن است حتی با برخورد دست نیز کنده شود. بهتر است با استفاده از دستکش (همچنین جهت جلوگیری از آلوده شدن شهاب سنگ) هر شهاب سنگ به طور جداگانه در یک کیسه‌ی پلاستیکی قرار گیرد.
بیشتر بخوانید: روش‌های ساده برای شناسایی و تشخیص شهاب سنگ
نظر شما در این باره این مطلب چیست؟ آیا تا به حال موفق به پیدا کردن شهاب سنگ شده‌اید؟ در بخش میتوانید تجربیات خود را با دیگر کاربران آئرولیت به اشتراک بگذارید.
منبع: Geology.com
سلام مطالب عالی و کامل بودن و منم کامل اومد دستم که باید چیکارکنم . یه جایی رو میشناسم که الان فهمیدم قطعا گودال شهاب سنگه دوتا از گودال های بزرگ پر اب شدن و ابشون سمی هست الان فهمیدم چرا سمی هستن.یکی از گودال ها خالیه و عمقش ۴-۵ متره و قطرش ۱۵-۲۰ متره . از نحوه برخورد میشه فهمید که زاویه برخورد و مسیر شهاب سنگها از کدوم جهته. حداقل سه گودال نزدیک هم هستن که بزرگترین گودال قطرش حدود ۲۰۰ متره و کوچکترین ۱۵-۲۰ متر. حتما پیدا میکنم.
با سلام منکه متوجه نشدم فرق شهاب سنگ با سنگهای مشابه آن ولی چندین سنگ دارم که مطمعنا شهاب سنگ هستند شباهت همانند کپی با عکسهایی که دیدم.
با سلام خدمت شما عزیزان
در حال حاضر ما دنبال خریدار شهاب سنگ هستیم و چند نمونه ی بزرگ و کوچک دست دوستانمه که دنبال مشتری هستند . لطفا راهنمایی کنید.
متشکرم
به نکاته بسیار آموزنده ای اشاره کردید ممنون بابته سایتتون
باسلام .بسیاربسیار ممنونم .تا این مغاله رونخوندم نمیدونستم شهاب سنگ ارزش دارد : چراکه ۲سال قبل روبروی چشمهای من وبرادرم شیع اتشی بزرگی به کوه مجاورمون برخوردکرد که باعث شد حدودا ۱۰۰متراز بوته های کوه اتیش بگیرد بعدش قلط خورداونطرف کوه با فاصله ۳۰۰متری چنان صدای وحشتناکوبلندی ایجادکرد که فکر فرارازاون منطقه رو کردیم وهمینطورهم شدو برگشتیم منزل .اما الان که با ارزش واقعییش که اشناشدم میرم سراغش