بارش شهابی ربعی یا کوادرانتی (به انگلیسی: Quadrantid) اولین بارش شهابی بزرگ سال ۲۰۲۱ میلادی است. این پدیده در روز ۱۴ دیماه ۱۳۹۹ به اوج خود می‌رسد، اما در بسیاری از نقاط زمین به خاطر نور ماه ممکن است به خوبی مشاهده نشود.
انتظار می‌رود این بارش شهابی در روزهای ۱۳ و ۱۴ دی با نرخ ساعتی سرسویی ۵۰ الی ۱۰۰ شهاب به اوج خود برسد. اما به طور کلی از ۱۰ تا ۱۷ دی ماه قابل مشاهده خواهد بود. برخلاف بارش‌های شهابی جوزایی و برساوشی که زمان اوج آن‌ها تا بیش از یک روز به طول می‌انجامد، و اجازه‌ی مشاهده شدنشان را به بیشتر ساکنان کره زمین می‌دهند، بارش شهابی ربعی تنها چند ساعت در اوج خود خواهد بود (به دلیل نازک بودن توده‌ی ذرات منشأ)؛ بنابراین مشاهده‌ی آن برای ساکنان همه‌ی نقاط امکان پذیر نیست.
سرعت شهاب‌های بارش کوادرانتی حدود ۴۰ کیلومتر بر ساعت است که سرعت نسبتاً پایینی به حساب می‌آید. این سرعت پایین، اگرچه باعث کاهش آهنگ ساعتی سرسویی می‌شود، اما مدت زمان مشاهده‌ی هر شهاب در آسمان را افزایش می‌دهد. همچنین احتمال مشاهده‌ی این بارش شهابی در نیمکره‌ی شمالی زمین بیشتر از نیمکره‌ی جنوبی است.
برای کشور ایران که در نیمکره‌ی شمالی زمین قرار دارد، شانس مشاهده‌ی این بارش شهابی خوب است. و زمان اوج بارش ربعی به وقت ایران نیز بلافاصله پس از غروب آفتاب روز ۱۴ دی ۱۳۹۹ خواهد بود. اگر خوش شانس باشید، می‌توانید چند شهاب آتشین زیبا را در آسمان شب‌های سرد دیماه رصد کنید. و برای این کار تنها کافیست به آسمان خیره شوید و حوصله و وقت کافی برای تداوم نظاره‌ی آسمان را داشته باشید.
اگر اطلاعات نجومی کافی دارید و می‌توانید ستارگان اصلی و پرنور را تشخیص دهید، توصیه می‌شود در فضایی بین ستارگاه بنات نعش (هفت اورنگ؛ نام هفت ستاره در صورت فلکی دب اکبر) و ستاره ژوبین دار (نگهبان شمال؛ نام ستاره‌ای در صورت فلکی گاوران) بارش شهابی کوادرانتی امسال را دنبال کنید.
منابع:
- EarthSky
- دنیای علوم زمین
