همچنان که تغییرات اقلیمی در حال پیشروی است، برخی از مخترعین و مهندسین به دنبال روش‌های عجیب برای جلوگیری از گرم شدن کره‌ی زمین هستند. تعجب نکنید اگر بگوییم در طول تاریخ برخی از دانشمندان قصد داشته‌اند با یک آینه‌ی بزرگ نور خورشید را به سمت خودش منعکس کنند و زمین را از شر گرمایش جهانی نجات دهند! غافل از اینکه همین اقدامات می‌تواند وضعیت بحرانی تغییرات اقلیمی را در مرحله‌ی بدتری قرار دهد.
برخی از این ایده‌های عجیب و غریب عبارتند از: جذب کربن موجود در جو با ساخت درخت‌های مصنوعی! و یا سرد کردن یخچال‌های قطبی با روش‌های مختلف! حتی طرفداران چنین ایده‌هایی، خود اعتراف می‌کنند که این روش‌های غیرمعقول در صورت عملی شدن، بسیار خطرناک خواهند بود. در هر حال پیشنهاد ساخت دستگاه‌های تعدیل دمای زمین خیلی هم جدید نیست. در ادامه به بررسی شش مورد از این اقدامات تاریخی بشر در راستای مهندسی سازی آب و هوا خواهیم پرداخت.
۱- طرح نبرد
سربازان از قرن‌ها پیش مشاهده می‌کردند که معمولاً بارندگی به دنبال نبرد می‌آید. خِرَد جمعی آنها این پیوند ظاهری را به دود و صدای ناشی از مهمات جنگی نسبت می‌داد. در سال ۱۸۹۱ رابرت دایرنفورت (Robert Dyrenforth)، وکیل حق ثبت اختراع و عضو بازنشسته‌ی ارتش ایالات متحده توانست برای اولین بار دولت را متقاعد کند تا برای کنترل آب و هوا بودجه تعیین کند.
دایرنفورت با تأمین ۷۰۰۰ دلار از مجلس سنا و همچنین بهره‌گیری توپخانه‌های ارتش، بادبادک‌های الکتریکی و بالن‌های هیدروژن کار خود را آغاز کرد. دایرنفورت به همراه گروهش برای آزمایش اولیه به غرب ایالت تگزاس سفر کردند و در آنجا برای ایجاد بارندگی، سر و صدای زیادی در بخش‌های پایینی اتمسفر به پا کردند.
حدود چند ساعت پس از مانور نظامی – آب و هوایی رابرت دایرنفورت، بارش باران آغاز شد. به هر حال، معلوم نیست که واقعا روش بارور کردن ابرها با استفاده از مواد انفجاری جواب داده باشد یا نه! چراکه این آزمایش در شروع فصل بارندگی انجام گرفت.
۲- توپخانه تگرگ
در دهه ۱۸۹۰ میلادی، یک کشاورز اتریشی برای حفاظت از تاکستان خود، دیگر کشاورزان را به نبرد علیه ابرها دعوت کرد. او ارتش کوچکی از کشاورزان را ایجاد کرد تا با شلیک توپخانه به سمت آسمان، از محصولاتشان در برابر بارش تگرگ محافظت کنند. این دستگاه‌های مخروطی شکل و طویل که توپخانه‌ی تگرگ نامیده می‌شوند، رفته رفته به یک جزء جدایی ناپذیر کشاورزی تبدیل شدند.
اعتقاد بر این بود که توپخانه‌ی تگرگ با ایجاد امواج شوک (اغتشاش پیشرونده که با سرعتی فراتر از سرعت صوت در محیط حرکت می‌کند) در هر چند ثانیه، باعث اختلال در فرایند ایجاد تگرگ حین طوفان می‌شود. گرچه هنوز تأثیرگذاری این روش به اثبات نرسیده، امروزه همچنان در باغ‌های انگور از کالیفرنیا گرفته تا نیوزلند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۳- بارورسازی ابرها
در سال ۱۹۴۶ میلادی یک شیمیدان به نام وینسنت شِیفر (Vincent Schaefer) از شرکت جنرال الکتریک پی برد که یخ خشک (شکل جامد دی اکسید کربن که بسیار سرد است) می‌تواند ابرهایی مصنوعی سرشار از بلورهای ریز یخ ایجاد کند.
آزمایشات بیشتر، منجر به بذر افشانی ابرها به وسیله‌ی یخ خشک، یدید نقره و دیگر مواد شیمایی شد. این شیوه‌ی بارور کردن ابرها توسط هواپیما و به منظور کاتالیز (تسریع) عمل بارندگی صورت می‌گیرد.
اگرچه بارورسازی ابرها تمامی وعده‌های خود را عملی نکرده است، امروزه برای تولید پودر در پیست‌های اسکی و همچنین ایجاد باران در امارات متحده عربی مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه حدود ۱۵ درصد بارندگی‌های کشور امارات حاصل بارورسازی ابرها است.
۴- سایه‌بان ضد خورشید
در سال ۱۹۸۹ یک مهندس آمریکایی به نام جیمز ایرلی (James Early)، پیشنهاد داد که یک چتر شیشه‌ای به وسعت ۱۲۰۰ مایل در فضای بین زمین و خورشید قرار داده شود. هدف ایرلی این بود که بخشی از تابش‌های خورشیدی به سمت خودش بازتاب داده شود تا از این طریق، روند گرمایش زمین کنترل شود.
پس از این ایده‌ی عجیب، دیگر متخصصین نیز پیشنهادات مشابهی ارائه دادند. از جمله‌ی این طرح‌ها می‌توان به آینه‌ی غول پیکر مداری و همچنین ابری از میلیون‌ها چتر که بین زمین و خورشید شناورند اشاره کرد.
۵- حریق جنگل
یک معلم و هواشناس به نام جیمز اسپی (James Espy) که بعدها به پادشاه طوفان ملقب شد، در قرن نوزدهم پژوهش‌هایی را بر روی گردبادها انجام داد. خوشبختانه اسپی در زمان حیاتش هرگز اجازه پیدا نکرد تا ایده‌ی گستاخانه‌ی خود را به مرحله‌ی اجرا درآورد: ایجاد آتشسوزی گسترده در جنگل‌ها به منظور تنظیم آب و هوای قاره‌ها!
این معلم مخوف اعتقاد داشت که ایجاد آتشسوزی هفتگی در جنگل‌های کوهستان‌های راکی و آپالاچیا باعث ایجاد بارندگی می‌شود. وی در سال ۱۸۴۵ عنوان کرد که اینچنین آتشسوزی‌های ساختگی گرمای کافی برای تضمین بارش باران را فراهم می‌کند. اسپی همچنین عنوان می‌کرد: میزان بارش باران در این روش خیلی زیاد نخواهد بود، اما برای سلامتی و شادی شهروندان کاملاً کافی است!
۶- سوء استفاده‌ی نظامی از ابرها
عملیات پوپای یکی از برنامه‌های ایالات متحده‌ی آمریکا برای بارورسازی ابرها در جنگ ویتنام بود. هدف این عملیات ممانعت از عملکرد ضدهوایی‌های سربازان ویتنام در هنگام حمله‌ی هوایی نظامیان آمریکایی بود. کارایی این عملیات تا به امروز به عنوان یک پرسش بی پاسخ باقی مانده است. با این وجود انتشار عمومی جزئیات این عملیات در سال ۱۹۷۲ باعث شروع تحقیقات بر روی آن شد. سرانجام به دستور سازمان ملل متحد، هرگونه اقدام نظامی که باعث ایجاد زلزله، سونامی و یا تغییر الگوهای آب و هوایی شود، ممنوع اعلام شد.
منبع: smithsonianmag
نظر شما در این باره چیست؟ آیا اقدامات دیگری در زمینه‌ی کنترل آب و هوا می‌شناسید؟ در بخش زیر می‌توانید دیدگاه خود را با دیگر کاربران آئرولیت به اشتراک بگذارید.
