الماسهای زیبایی که در فروشگاههای جواهرآلات میبینیم، به همین سادگی حاصل نمیشوند؛ بلکه ماهها و یا حتی سالها طول میکشد تا از دل یک معدن به تکهای جواهر تبدیل شوند.
روسیه که به عنوان رتبهی اول تولید الماس در جهان شناخته میشود، توانسته در سال ۲۰۱۸ حدوداً ۸۶۰۰ گرم الماس را از دل معادن استخراج کند یعنی ۳۳% از تولید الماس در جهان در کشور روسیه انجام میگیرد.
شرکت الروسا (Alrosa) در جمهوری یاقوتستان (Yakutia) که یکی از جمهوریهای خودمختار کشور روسیه است، بیش از هر شرکت دیگری در سرتاسر جهان، الماس استخراج میکند.
بیشتر بخوانید:
نخستین مرحله برای به دست آوردن الماس، ایجاد معدن است. برای اینکار ابتدا بایستی مجراهای زیرزمینی سنگ معدن کیمبرلیت که سنگ معدن الماس است، مورد پیجویی قرار گیرند. پس از یافتن این مجراها، بایستی با مواد منفجره خاکهای سطحی روی آن برداشته شود و دور ریخته شود (معادن الماس در ابتدای کار روباز هستند و رفته رفته که به عمق زمین نفوذ میکنند، به معادن زیرزمینی تبدیل میشوند و کار حفاری و استخراج به زیر سطح زمین انتقال مییابد).
هر بیل مکانیکی میتواند ۳۰ تُن خاک یا سنگ معدن را در محفظهی خود نگه دارد و هر کامیون میتواند ۹۰ تُن بار را جابهجا کند. در معادن نسبتاً بزرگ، هر ۲۴ ساعت بیش از ۵۰۰۰۰ تُن خاک و سنگ از هر معدن الماس برداشته میشود که حدود ۸۰-۸۵ درصد از آن را خاکهای زائد تشکیل میدهد و بایستی دور ریخته شوند. نکتهی جالب در این مورد اینک است که گاهی رفت و برگشت یک کامیون از محل تصفیه و فرآوری تا درون پیت معدن بیش از ۴۰ دقیقه به طول میانجامد.
پایان مرحلهی استخراج معدن، به سنگهای آذرین کیمبرلیت ختم میشود که هیچ شباهتی به الماس ندارند و درحقیقت الماسها درون این سنگها هستند و بایستی کامیونها سنگ معدن برداشت شده را به مراکز تصفیه انتقال دهند تا الماسها از درون آنها خارج شوند.
فرایند تصفیهی سنگ کیبرلیت تقریباً به صورت خودکار و توسط ماشین آلات انجام میگیرد. در این مرحله، ابتدا سنگها زیر دستگاه سنگ شکن فکی قرار میگیرند و سپس از طریق فرایند آسیاب مرطوب به قطعات کوچکتر از ۵ سانتیمتر مکعب شکسته میشوند.
سپس نوبت به مرحلهی جداسازی الماس از سنگ کیمبرلیت است. این کار معمولاً به سه شیوهی متفاوت قابل انجام است:
- جدایش با استفاده از اشعهی ایکس: هنگامی که الماس در معرض تابش اشعهی ایکس قرار میگیرد، میدرخشد. سپس سنگهای حاوی الماس جداسازی میشوند و توسط ابزار بُرش هوای فشرده شکسته میشوند و الماس به طور کامل از سنگ معدن جدا میشود.
- جدایش کف آلود: قطعات کوچک سنگ معدن به درون حوضچههای کف منتقل میشوند و الماسهای کوچک به حبابهای کف میچسبند و سنگهای بدون الماس ته نشین میشوند.
- جدایش وزنی: این روش مخصوص سنگهای با اندازهی متوسط است، به این صورت که سنگها بر روی یک دستگاه مرتباً تکان میخوردند و با استفاده از دستگاه فشار قوی پاشندهی آب، الماس از کیمبرلیت جدا میشود.
با وجود اینکه تمامی این مراحل به طور خودکار و توسط ماشین آلات پیشرفته انجام میشود، نیروی انسانی مرتباً در حال پایش فرایند جداسازی خواهد بود.
پس از جداسازی الماس از سنگ معدن و شستشوی آن، بایستی الماسها را دستهبندی کرد. برای انتقال الماسها از تصفیه خانه به مکان دستهبندی، اقدامات امنیتی خاصی صورت میگیرد!
بیشتر بخوانید: کشف یک الماس که در یک الماس دیگر آزادانه حرکت میکند!
دستهبندی الماسها براساس فاکتورهای مختلفی مانند اندازه، رنگ و کیفیت انجام میگیرد. الماسهایی با وزن بیش از ۲٫۱۶ گرم را “الماسهای اندازه مخصوص” مینامند و پس از بُرش و صیقل دادن در مزایدههای بینالمللی به فروش میرسند.
تکه های کوچکتر، بدون برش و صیقل به مراکز صنعتی فروخته میشوند تا برای مصارفی چون تیغههای ارّهای و دیگر دستگاههای بُرش و نوک متهها مورد استفاده قرار گیرند.
بایستی در نظر داشته باشید که مرحلهی بُرش و صیقل دادن الماسها ممکن است چندین ماه و یا حتی چندین سال زمان لازم داشته باشد؛ این فرایند توسط دستگاههای لیزری فوق پیشرفته انجام میشود.
به گفتهی یکی از کارکنان شرکت الروسا، یک اشتباه کوچک بر روی یک الماس کوچک میتواند تا یک میلیون دلار خسارت را به بار آورد، و این باعث میشود فرایندهایی که روی الماسها انجام میگیرد بسیار حساس و سخت باشد و استرس زیادی را در کارکنان ایجاد کند!
برای اینکه یک شخص در برش الماس تبحر لازم را کسب کند بایستی ۶ ماه تحت آموزش و سپس ۵ سال تحت کارآموزی باشد و معمولاً هر شخص در یک نوع برش خاص متخصص میشود، مثلا بُرش گرد، لوزی و یا شکل قلب.
پس از برش دادن، بایستی الماسها را صیقل داد، این کار توسط تیغههای گردان صورت میگیرد که لبهی آن ها از جنس خاک الماس است؛ این یعنی در صنعت الماس، حتی خاکههای ریز الماس نیز با ارزش هستند!
آخرین مرحله برای الماسهای با “اندازهی خاص” قیمت گذاری با توجه به ویژگیهایی چون رنگ، کیفیت، سختی، زیبایی، وزن و … است تا در فروشگاههای جواهرآلات فروخته شوند.
در زیر میتوانید دیدگاه خود را با دیگر کاربران آئرولیت به اشتراک بگذارید.
منبع: businessinsider