تاکنون انواع مختلفی از سنگها و رسوبات در سیاره‌ی مریخ کشف شده است؛ بیشتر این سنگها شبیه به سنگهای کره‌ی زمین هستند. در این مقاله مروری کلی بر مهمترین سنگهای یافت شده در مریخ خواهیم داشت.
فهرست محتوا
مادستون (Mudstone)
این تصویر که در سال ۲۰۱۵ توسط کاوشگر ناسا بر روی مریخ ثبت شده است، سنگهای رسوبی سازند کیمبرلی (Kimberley) را در دهانه‌ی گیل (Gale) نشان می‌دهد. این دهانه دارای نهشته‌های ضخیم و متورقی از مادستون (گِل سنگ) است که نشان دهنده‌ی ذرات دانه ریزی است که برای مدت‌های بسیار طولانی در آب‌های راکد بوده اند و پس از ته‌نشینی توانسته‌اند چنین ضخامت زیادی از رسوبات را بر جای بگذارند.
ماسه سنگ (Sandstone)
این تصویر نیز در سال ۲۰۱۵ توسط ناسا در سطح سیاره‌ی مریخ عکس برداری شده است. در تصویر فوق، برونزدی از ماسه سنگهای دارای لایه‌بندی در بخشی از کوه شارپ (Sharp) دیده می‌شود. این نوع از لایه‌بندی بسیار شبیه به برونزدهای ماسه‌ای بادی است که در جنوب غرب آمریکا به وفور دیده می‌شود.
شیل (Shale)
تصویر فوق نمایی از شیل‌ها بر سطح مریخ را به نمایش می‌گذارد. این عکس در سال ۲۰۱۲ ثبت شده است و در واقع بخشی از یک برونزد در درون دهانه‌ی گیل است. رنگ تصویر بالانس شده است تا شباهت بیشتری به سطح سیاره‌ی زمین داشته باشد.
این شیل‌ها دانه ریز و متورق هستند و به راحتی به ورقه‌های نازکتر شکسته می‌شوند. در زمین، سنگ‌هایی که به این گونه شکسته شوند، معمولاً از جنس رس یا دانه‌های میکا هستند که از طریق تعلیق و ته‌نشینی در آب به وجود می‌آیند. از آنجایی که جنس سنگها در مریح عموماً از رس است، بنابراین به احتمال زیاد این شیل‌ها نیز از کانی‌های رسی تشکیل شده‌اند.
بیشتر بخوانید: سنگ آهن: تعریف، نحوه تشکیل و راه‌های تشخیص آن
دهانه‌های برخوردی مریخ مکان مناسبی برای مشاهده‌ی سنگها هستند، زیرا این برخوردها باعث ایجاد چاله‌هایی می‌شود که برونزدی از سنگها را ایجاد می‌کند. رسوبات مریخ، حاصل میلیون‌ها سال برخورد سیارک‌ها با این سیاره و هوازدگی مکانیکی هستند. این رسوبات امروزه با بادهای مریخی سر و کار دارند ولی در گذشته علاوه بر باد، توسط آب نیز جابه‌جا می‌شده‌اند، ته‌نشین می‌شده‌اند و سنگهای رسوبی را ایجاد می‌کرده‌اند.
کنگلومرا (Conglomerate)
تصویر سمت چپ نمونه‌ی کنلگومرای عکس برداری شده در مریخ را نشان می‌دهد که بسیار شبیه به کنگلومراهای زمینی است. سنگ ریزه‌های این کنلگومرا از نوع آواری و حاصل فرسایش آبی هستند. تصویر سمت راست یک نمونه کنگلومرای زمینی جهت مقایسه با نمونه‌ی مریخی است.
وجود ماسه سنگ و کنگلومرا در مریخ نشان دهنده‌ی حرکت آب بر سطح این سیاره است. جریان باد به اندازه‌ای قوی نیست که پبل‌های (سنگ ریزه) با قطر بیش از ۱ میلیمتر را جابه‌جا کند و به جریان بیاندازد. پبل‌هایی که در این تصویر مشاهده می‌شوند، دارای گرد شدگی بالا هستند و این یعنی مصافت زیادی را پیموده‌اند و فرصت کافی برای گرد شدن را داشته‌اند. رنگ قرمز این کنگلومرا نیز همان اکسید آهن است که باعث می‌شود مریخ را به نام “سیاره ی سرخ” بشناسیم. سیمانی که پبل‌ها را به هم متصل می‌کند، احتمالاً یک کانی سولفاته است.
بازالت ستونی (Columnar basalt)
تصویر سمت چپ که توسط یکی از مدارگَردهای شناسایی مریخ گرفته شده است، وجود بازالت منشوری ستونی در این سیاره را نشان می‌دهد. تصویر سمت راست نیز یک نمونه از بازالت منشوری زمینی است که جهت مقایسه با بازالت مریخی در کنار آن قرار داده شده است.
شهاب سنگ (Meteorite)
شهاب سنگها نه تنها برای سیاره‌ی زمین، بیگانه محسوب می‌شوند؛ بلکه برای مریخ نیز به همین صورت است. تصویر فوق مربوط به اولین شهاب سنگ یافت شده در سیاره‌ای غیر از زمین است. این شهاب سنگ که در سال ۲۰۰۵ در سطح مریخ کشف شده است، تقریباً به اندازه‌ی یک توپ بیس بال است.
اسکوری (scoria)
این تصویر، یک سنگ آتشفشانی را نشان می‌دهد که بسیار شبیه به تفاله‌ی معدنی یا اسکوری است. سنگی که در شکل مشاهده می‌شود، دارای سطحی ناهموار و حفره‌هایی شبیه به حفره‌های اسکوری است.
تپه‌های ماسه‌ای (Sand dunes)
این تصویر که توسط یکی از مدارگردهای ناسا در مریخ ثبت شده است، یک تپه‌ی ماسه‌ای را نشان می‌دهد که بر روی یک سطح سنگی دارای شکستگی در حال حرکت است. موج ماسه‌های پیشانی این تپه به خوبی در تصویر قابل مشاهده است.
منابع:
- geology.com
- NASA
درود و سپاس بر شما. عکسها کاملا به وجود آب جاری و فرسایش سنگها بر اثر آب دلالت دارند ولی گویا بعدها به علت یک حادثه تمام آب در مریخ ازبین رفته باشد. بعضی افسانه ها گفته اند که انسان کنونی زمانی در مریخ می زیسته است و مریخ آب و هوای بسیار مطبوع و ملایم داشته و دارای دو خورشید بوده است. گویا خورشید کوچک که باعث می شده مریخ همیشه روز باشد به دلیل یک تصادم کیهانی از بین رفته باشد. این خورشید در فاصله بین مریخ و مشتری بوده است.
سایت بسیارخوبی است ومن بسیارعلاقمندم به شهاب سنگ وچند نمونه ازشهاب سنگهای مختلف دارم ولی تاکنون آنالیز آنرا نگرفتم که اگرازمایشگاه دارید جهت آنالیز آنها را ارسال میکنم
من هم یه تکه سنگ دارم خال دار و تخت کاملش قهوه‌ای سوخته ،فکر کنم سنگه مریخ تا جایی هم که بدونم ناسا پول خوبی به شهاب مریخی میده ،اینم بگم آهن ربا را جذب نمی کنه ولی اهن ربا را پس میده یه حالت هم داره انگاری چربه ،از دور نگاهش می کنی سیاهه ولی وقتی در آب می زاری رنگش قهوه‌ای سوخته و خال هاش آبی کم رنگ به نظر شما این چه سنگی است ،باتشکر