آلودگی نفتی و بهویژه نشت نفت در اقیانوسها امروزه به یک مشکل بسیار جدی تبدیل شده است. آلودگی نفتی میتواند باعث نابودی حیوانات و حیات وحش شود. این آلودگیها در بسیاری از موارد تمامی زیست بوم را پیش از شروع پاکسازی از بین میبرد. انواع آلودگی مخاطرات مختلفی برای گیاهان و جانوران به همراه دارد. بسته به نوع مادهی نفتی آلوده کننده، چندین نوع آلودگی نفتی میتواند وجود داشته باشد؛ هر کدام از این موارد، مخاطرات خاص خود را به همراه دارند. اما همگی یک ویژگی مشترک دارند: زیان مطلق!
لکههای نفتی
از جدیترین انواع آلودگیهای نفتی، نشت نفت است. نشت نفت به دلایل مختلفی اتفاق میافتد؛ از آسیب به کشتیهای نفتی یا مشکلات حمل و نقل مشابه آن گرفته تا مشکلات یا سوء عملکرد تجهیزات در پالایشگاههای نفت. بیشترین احتمال نشت نفت در هنگام حمل و نقل آن اتفاق میافتد.
به عنوان مثال، نشت نفت به دلیل انفجار در ۲۰ آوریل ۲۰۱۰ میلادی، که باعث تراوش نفت به خلیج مکزیک شد. براساس گزارش روزنامهی هافینگتون پست، طی این رویداد حدود ۲۰۵ میلیون گالن نفت به داخل اقیانوس ریخته شده است؛ این حادثه صدمات نفتی بسیاری را به سواحل، محیط های دریایی و ماهیگیران و ساحل نشینان وارد ساخته است.
رواناب شهری
در جادهها و مکانهای شهری به واسطه وسایل نقلیه، تجمع مواد نفتی دیده میشود. هنگام بارش باران و یا ذوب برف، این مواد نفتی مذکور به درون سیستمهای فاضلاب راه یافته و سپس به منابع آبی میرسند. مواد نفتی نیز خود به طرق مختلفی وارد جادهها میشوند.
آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا (EPA) اظهار دارد که نشت مواد نفتی از وسایل نقلیه و جایگاههای سوخت و نادیده گرفتن اهمیت دفع بهداشتی آن، از جمله دلایل اصلی آلودگی رواناب است. در هنگام بارندگی یا ذوب برف، مواد نفتی روی آب شناور شده و در بیرون از مناطق شهری سبب آلوگی منابع آبی و محیط زیست میشوند.
ریزش جوی نفتی
سوخت مورد نیاز وسایل نقلیه و هواپیماها، موجب این نوع از آلودگی نفتی میشود. در نهایت این مواد نفتی که به اتمسفر وارد شدهاند، پس از تجمع و متراکم شدن بر سطح اقیانوسها و خشکیها فرو میریزند. این ریزشها ممکن است بسته به محل و میزان آلودگی هوا سنگین یا سبک باشند.
به عنوان مثال، هنگام حرکت اتومبیلها، مقداری از سوخت نفتی مورد نیاز برای تأمین انرژی، به هوا منتقل میشود. این نفت یا همچنان در هوا معلق میماند یا اشکال مختلف ریزش جوی به سطح زمین میرسد. مواد زیان بار مذکور در هنگام بارندگی، همراه با قطرات آب و برف به سطح زمین رسیده و سپس آلودگیهای نفتی را موجب یا تشدید میکنند.
تراوش طبیعی
تراوشات طبیعی مواد نفتی از نفت و گاز خام حاصل شده و به طور طبیعی باعث آلودگی محیط میشود. نفت از طریق شکافهای ناشی از گسلش، فرسایش رأس تاقدیس، گنبدهای نمکی و … از سطح زمین تراوش مییابد (آرتزین: به صورت تحت فشار) و مناطق محدود یا گسترهای را آلوده میکند. یکی از معروفترین نشتهای طبیعی مواد نفتی چالههای کالیفرنیا میباشد که چشماندازی از نفت و گاز طبیعی را بر سطح زمین ایجاد کرده است. آلودگیهای طبیعی نفتی در نواحی مختلفی از کشور ایران نیز مشاهده شده است.
منبع: sciencing
نویسنده:
من دانشجوی مهندسی نفت هستم؛ علاقهمند به نفت، اهمیتش در زندگی روزمره و همینطور مخاطرات زیست محیطی مربوط به استخراج و استفاده از نفت. تمایل دارم آموختهها و تجربیاتم را با همهی علاقهمندان به اشتراک بذارم.