در کارهای فنی و مهندسی، به دلیل وجود خطرات جانی مختلف، کارکنان از کلاه ایمنی استفاده می‌کنند. اما آیا تا به حال از خود پرسیده‌اید که چرا رنگ کلاه‌های ایمنی در بین کارکنان مختلف در یک محیط کاری با یکدیگر متفاوت است؟ در این مقاله به بررسی اهمیت این موضوع و همچنین معنی و مفهوم هر رنگ در کلاه‌های ایمنی می‌پردازیم.
کلاه ایمنی سخت و کاربرد آن
کلاه‌های سخت (hard hat)، نوعی کلاه ایمنی هستند که در محیط‌های کاری صنعتی و ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند تا میزان آسیب‌های احتمالی را به حداقل برسانند. از جمله‌ی این آسیب‌ها می‌توان سقوط اشیاء، برخورد سر با اشیاء، ریزش ضایعات، برق گرفتگی و … را نام برد.
کلاه‌های ایمنی سخت، بسته به نوع کاربرد دارای جنس‌ها و طراحی‌های مختلفی هستند. برای مثال کارکنان معادن زیرزمینی به کلاهی با قابلیت نصب چراغ قوه در جلوی آن و مقاوم در برابر سقوط و ریزش سقف تونل‌ها نیاز دارند. در مقابل یک تکنیسین برق صنعتی بایستی از کلاه عایق الکتریسیته استفاده کند.
تعیین رنگ کلاه ایمنی به ایجاد نظم در محیط‌های صنعتی شلوغ که دارای افراد زیادی با تخصص‌های مختلف هستند، کمک فراوانی می‌کند. به عنوان مثال، در یک پروژه‌ی ساختمانی عظیم به راحتی می‌توان مهندس معمار را از کارشناس واحد ایمنی تشخیص داد.
دستورالعملهای جهانی برای استفاده از کلاه ایمنی سخت
سازمان بهداشت و ایمنی شغلی (OSHA)، در سال ۱۹۷۰ میلادی دستورالعملهای گسترده‌ای را در سراسر جهان به اجرا درآورد. بر اساس قوانین این سازمان، تمامی کارکنان موظفند در محیط‌های کاری پرخطر که احتمال آسیب دیدگی از ناحیه‌ی سر وجود دارد، از محافظ مخصوص استفاده کنند. محیط‌های پرخطر شامل مکان‌هایی با احتمال سوختگی، صدمات برقی، افتادن شخص، سقوط اشیاء و به طور کلی عوامل فیزیکی تهدید کننده‌ی سلامت افراد خواهد بود.
دستورالعملهای OSHA به طور واضح بیان می‌کند که کدام مشاغل به کلاه‌های ایمنی سخت نیاز دارند؛ با این وجود رنگ این کلاه‌ها را تعیین نمی‌کند. در حقیقت انتخاب رنگ کلاه‌های ایمنی کاملاً قراردادی است.
رنگ کلاه ایمنی در هر کشور می‌تواند به صورت خصوصی برای آن کشور در نظر گرفته شود. در کشور ایران، متاسفانه بسیاری از مشاغل صنعتی این مورد مهم را رعایت نمی‌کنند. در نتیجه هر سازمان و شرکت، جداگانه قوانینی را در این خصوص برای خود وضع می‌کند. همچنین بسیاری از صنایع و پروژه‌ها در ایران، به تهیه‌ی کلاه ایمنی با دو رنگ سفید و زرد برای کارکنان اکتفا می‌کنند و به این مسئله‌ی مهم توجهی ندارند.
معنی رنگ‌های مختلف کلاه ایمنی
در اینجا به بررسی معنی هر رنگ در کلاه ایمنی با توجه به مسئولیت شغلی کارکنان صنایع مختلف می‌پردازیم.
کلاه ایمنی سفید
رنگ سفید در مکانی‌های شلوغ با حضور رنگ‌های مختلف، متمایز است. از این جهت کلاه‌های سفید معمولاً توسط کادر نظارتی از جمله مدیران، معماران و مهندسین بالا رتبه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کلاه ایمنی سیاه
در گذشته برخی شرکت‌ها برای ناظران و مدیران خود از کلاه ایمنی سیاه استفاده می‌کردند. امروزه این رنگ کاربرد بسیار کمی دارد و فقط در برخی مناطق مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کلاه ایمنی سبز
کلاه‌های ایمنی با رنگ سبز معمولاً توسط بازرسان و مسئولین واحد ایمنی پوشیده می‌شوند. کارآموزان و افراد تازه استخدام شده نیز ممکن است از کلاه سبز استفاده کنند.
کلاه ایمنی زرد
کاکنان ابزارآلات سنگین و همچنین رانندگان ماشین‌های سنگین اغلب از کلاه سخت ایمنی با رنگ زرد استفاده می‌کنند. علاوه بر این، کارکنانی که وظایف ساخت و ساز عمومی را بر عهده دارند هم از رنگ زرد استفاده می‌کنند.
کلاه ایمنی قهوه‌ای
کارکنانی که به هر نحوی با جوشکاری یا ابزارآلات با دمای زیاد سر و کار دارند، معمولاً کلاه ایمنی قهوه‌ای بر سر می‌کنند.
کلاه ایمنی نارنجی
این کلاه به دلیل قابلیت دید بالای آن در میان سایر رنگ‌ها، کاربرد بسیار زیادی دارد. معمولاً کارگران ساختمانی و جاده‌ها از کلاه مقاوم نارنجی رنگ استفاده می‌کنند. همچنین استخدامی‌های جدید و بازدیدکنندگان نیز می‌توانند از این کلاه استفاده کنند.
کلاه ایمنی آبی
برقکاران و نجاران از کلاه ایمنی آبی رنگ استفاده می‌کنند. کارگران و همچنین کارمندان موقت با نقش مشاوره‌ی فنی نیز می‌توانند کلاه آبی بپوشند.
کلاه ایمنی قرمز
این رنگ مخصوص نیروهای آتشنشانی و اطفاء حریق و همچنین کارشناسان بخش آموزش‌های اضطراری است.
کلاه ایمنی خاکستری
این رنگ اغلب در کلاه ایمنی بازدیدکنندگان عمومی محیط کار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کلاه ایمنی صورتی
کلاه‌های ایمنی با رنگ صورتی معمولاً توسط کارکنان زن مورد استفاده قرار می‌گیرند. در برخی کشورها، به کارکنان و کارگرانی که کلاه خود را در خانه جا بگذارند و یا گم کنند، کلاه صورتی می‌دهند تا نظم در کار را بیاموزند.
منبع: hardhatexpert.com
نظر شما در این باره چیست؟ آیا در سازمانی که شما مشغول به کار هستید (در صورت استفاده از کلاه ایمنی) به رنگ آن توجه می‌شود؟ در بخش زیر می‌توانید دیدگاه خود را با دیگر کاربران آئرولیت به اشتراک بگذارید.
