صبح امروز، یکشنبه ۴ اسفند ۱۳۹۸ زمین‌لرزه‌ای به بزرگای ۵٫۸ ریشتر در مقیاس امواج طولی حوالی شهرهای قطور و خوی در استان آذربایجان غربی را لرزاند.
این زلزله که چندین پیش‌لرزه و پس‌لرزه در نزدیکی شهرهای قطور، خوی، زرآباد و تسوج در استان آذربایجان غربی را نیز به همراه داشته است، در ساعت ۰۹:۲۳ در عمق ۶ کیلومتری زمین رخ داده است.
همچنین عصر همان روز (۴ اسفند ۱۳۹۸) در ساعت ۱۹:۳۰ زمینلرزه دیگری به بزرگای ۵٫۹ ریشتر در مقیاس بزرگای امواج طولی، آذربایجان غربی و تقریباً منطبق بر رومرکز زمین لرزه نخست را لرزاند و تعدادی کشته و زخمی بر جای گذاشت. بزرگی این زلزله بر حسب بزرگای گشتاوری ۶ ریشتر بوده است (گزارش سازمان زمین شناسی آمریکا).
خسارات زمینلرزه ۴ اسفند قطور-خوی-ترکیه
- بر اساس گزارشات، تاکنون بیش از ۸۰ نفر بر اثر این زمین لرزه مصدوم شده‌اند.
- در کشور ترکیه شمار کشته شدگان بر اثر این زمین لرزه ۹ نفر گزارش شده است.
- منازل مسکونی بویژه در مناطق روستایی متحمل ۱۰ تا ۱۰۰ درصد خسارت شده‌اند.
- تاکنون از میزان خسارات مالی زلزله برآوردی انجام نشده است.
مشخصات کلی زلزله‌های دوقلوی آذربایجان غربی – قطور:
زمین لرزه نخست
- تاریخ و زمان وقوع: یکشنبه ۴ اسفند ۱۳۹۸ – ساعت ۰۹:۲۳:۰۰ صبح
- بزرگی: ۵٫۷ ریشتر در مقیاس بزرگای حجمی و یا ۵٫۷ ریشتر در مقیاس بزرگای گشتاوری و یا ۵٫۸ ریشتر در مقیاس بزرگای امواج طولی
- رومرکز: ۳۸/۴۴ درجه عرض شمالی و ۴۴/۵۳ درجه طول شرقی
- عمق کانونی: ۶ کیلومتر
زمین لرزه دوم
- تاریخ و زمان وقوع: یکشنبه ۴ اسفند ۱۳۹۸ – ساعت ۱۹:۳۰:۳۳ عصر
- بزرگی: ۵٫۹ ریشتر در مقیاس بزرگای حجمی و یا ۶٫۰ ریشتر در مقیاس بزرگای گشتاوری و یا ۵٫۹ ریشتر در مقیاس بزرگای امواج طولی
- رومرکز: ۳۸/۳۵ درجه عرض شمالی و ۴۴/۴۳ درجه طول شرقی
- عمق کانونی: ۱۲ کیلومتر
ساز و کار کانونی زلزله ۵٫۸ ریشتری آذربایجان غربی – قطور:
با توجه به تصویر فوق، ساز و کار کانونی زلزله‌ی نخست به صورت مایل لغز (امتدادلغزی به همراه مولفه ی فشارشی) بوده است. همچنین با توجه به انطباق این زلزله بر انتهای غربی “گسل شمال تبریز” و نیز سیستم تنش های کلی منطقه، به نظر میرسد، مولفه‌ی امتدادلغزی گسل مسبب این زمین لرزه به صورت راستگرد عمل کرده باشد. رومرکز این زلزله در مسیر “سیستم گسلی شمال تبریز – آناتولی” قرار دارد که یک سیستم گسلی راستگرد است.
ساز و کار کانونی زلزله ۵٫۹ ریشتری آذربایجان غربی – قطور:
تصویر فوق ساز و کار کانونی زمینلرزه‌ی دوم را نشان می‌دهد که از نوع امتدادلغز و به احتمال زیاد راستگرد (با توجه به حرکت گسل های منطقه و جهت تنش تکتونیکی غالب در منطقه) می‌باشد.
فاصله‌ی مهمترین گسل‌های منطقه تا رومرکز زلزله‌ها:
- گسل سلماس (طول ۲۰ کیلومتر): فاصله تا رومرکز ۲۴ و ۱۹ کیلومتر
- گسل خوی (طول ۱۰۰ کیلومتر): فاصله تا رومرکز ۳۳ و ۳۹ کیلومتر
- گسل شمال تبریز – قطعه‌ی غربی (طول ۶۶ کیلومتر): فاصله تا رومرکز ۳۴ و ۴۶ کیلومتر
نقشه شدت زلزله ۵٫۸ ریشتری قطور – خوی در مقیاس مرکالی:
تصویر زیر نقشه‌ی شدت زمین لرزه‌ی ۵٫۸ ریشتری آذربیاجان غربی در مقیاس مرکالی (مقیاس کیفی جهت بررسی میزان محسوس بودن و خسارات زلزله) را تا ساعت ۱۱:۴۰ دقیقه روز وقوع زلزله نشان می‌دهد. با توجه به نقشه‌ی شدت، این زلزله در منطقه‌ی رومرکزی با شدت VII گزارش شده که به معنای لرزش قوی و خسارت متوسط است. همچنین این زلزله در شهرهای ارومیه و تبریز نیز گزارش شده است.
این گزارش زمین شناسی توسط “آئرولیت – دنیای علوم زمین” تهیه و تنظیم شده است. استفاده از این گزارش با ذکر منبع بلامانع است.
- منابع داده‌های استفاده شده در این گزارش:
- سازمان زمین شناسی آمریکا
- موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
- پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله
- خبرگزاری ایرنا، تسنیم و ایسنا
