سازوکار کانونی زلزله ازمیر ۹ آبان ۱۳۹۹

خسارات زلزله ازمیر

بعد از ظهر امروز ۹ آبان ۱۳۹۹ یک زلزله‌ی مهیب با بزرگای ۷٫۰ ریشتر در مقیاس بزرگای گشتاوری غرب کشور ترکیه را لرزاند.

این زمینلرزه، با پدیده‌های همزمان و ثانویه‌ای همچون زمین لغزش، روانگرایی و سونامی همراه بوده است. براساس برآوردهایی که تاکنون صورت گرفته، میزان خسارات مالی این رخداد بسیار سنگین بوده؛ اما خوشبختانه تلفات جانی زلزله چندان زیاد نبوده است (۶ کشته و ۱۲۰ زخمی تا این لحظه).

نکته‌ی جالب توجه در مورد این زمینلرزه، نوع حرکت صفحه‌ی گسل مسبب آن است. بر اساس ساز و کار کانونی زلزله که توسط سازمان زمین شناسی آمریکا منتشر شده، حرکت گسل از نوع کششی بوده است.

ساز و کار کانونی گسل زلزله ازمیر
بر اساس مدل‌های GPS، مرز بین صفحات تکتونیکی آفریقا و اوراسیا (با حرکت همگرایی صفحات عربی و اوراسیا اشتباه گرفته نشود) از نوع واگرا می‌باشد. اما این واگرایی لزوماً به معنای دور شدن صفحات در دو جهت مختلف نیست.
براساس مدل ورنانت و همکاران (۲۰۰۴) و همچنین داده‌های GPS ماهواره‌های ناسا، صفحات آفریقا و اوراسیا هر دو در حال حرکت نسبی به سمت شمال شرق هستند. با این وجود سرعت حرکت صفحه‌ی اوراسیا بیشتر است. در نتیجه در میان این دو صفحه، کشش رخ می‌دهد.

حرکت صفحات تکتونیکی گسل ازمیر
زمینلرزه‌ی امروز ازمیر نیز کاملاً منطبق بر این مدل است. اما نکته‌ی جالبتر اینکه زمینلرزه‌های مرزهای واگرا معمولاً بزرگای کوچک تا متوسط دارند و وقوع یک زلزله‌ی ۷ ریشتری (مقیاس بزرگای گشتاوری) موردی نسبتاً نادر است!

آئرولیت – دنیای علوم زمین

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پنج × دو =